These photographs show the whirling machine designed by Professor Oliver Lodge in the early 1890s for experiments with ether. To construct the whirling machine, Lodge secured a grant from the Royal Society to pay for an assistant, Benjamin Davies (seen immediately to the right of whirling machine in his shirt sleeves). Source: Cadbury Research Library OJL5/2, University of Birmingham.

Chwilio am Berthnasau Arwr o’r Rhyfel Byd Cyntaf a fu’n Ymchwilio i Ddyfeisiau ar gyfer Canfod Llongau Tanfor

Mae tîm Prosiect Llongau-U 1914-18 y Comisiwn Brenhinol yn chwilio am berthnasau’r diweddar Benjamin Davies (1863-1957) yn y gobaith y gallant roi mwy o wybodaeth i ni am ei waith i’r Morlys yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf.

Llun o HMS SURLY ym 1908. Roedd hi’n ddistrywlong dosbarth Rocket a adeiladwyd ym 1894 ar afon Clud. Ffynhonnell: llun cerdyn post a gyhoeddwyd gan Cozens & Co, Portsmouth. Ffynhonnell: CBHC.
Llun o HMS SURLY ym 1908. Roedd hi’n ddistrywlong dosbarth Rocket a adeiladwyd ym 1894 ar afon Clud. Ffynhonnell: llun cerdyn post a gyhoeddwyd gan Cozens & Co, Portsmouth. Ffynhonnell: CBHC.

Benjamin Davies (1863-1957)

Mae’r tîm wedi darganfod dau lyfr nodiadau diddorol iawn sy’n manylu ar arbrofion a wnaed gan Benjamin Davies i nodweddion gwahanol fathau o ddyfeisiau gwrando tanddwr cynnar a ddefnyddid i ganfod llongau tanfor y gelyn. Mae’r llyfrau nodiadau, sydd i’w cael mewn casgliad o bapurau a roddwyd yng ngofal Llyfrgell Genedlaethol Cymru ar ddechrau’r 1980au, yn disgrifio cyfrifiadau, syniadau dylunio, ac arbrofion ymarferol. Er enghraifft, ym mis Gorffennaf 1918, aeth Davies ar fwrdd yr HMS SURLY oddi ar Weymouth i roi prawf ar sensitifrwydd ei hydroffon newydd drwy gael llong danfor Brydeinig i symud o amgylch y ddistrywlong.

Mae’r ffotograff yn dangos y peiriant chwyrlïo a ddyluniwyd gan yr Athro Oliver Lodge ar ddechrau’r 1890au ar gyfer arbrofion ag ether. Er mwyn adeiladu’r peiriant, fe dderbyniodd Lodge grant gan y Gymdeithas Frenhinol i dalu am gynorthwyydd, sef Benjamin Davies (y dyn cyntaf ar y dde yn llewys ei grys). Ffynhonnell: Llyfrgell Ymchwil Cadbury OJL5/2, Prifysgol Birmingham.
Mae’r ffotograff yn dangos y peiriant chwyrlïo a ddyluniwyd gan yr Athro Oliver Lodge ar ddechrau’r 1890au ar gyfer arbrofion ag ether. Er mwyn adeiladu’r peiriant, fe dderbyniodd Lodge grant gan y Gymdeithas Frenhinol i dalu am gynorthwyydd, sef Benjamin Davies (y dyn cyntaf ar y dde yn llewys ei grys). Ffynhonnell: Llyfrgell Ymchwil Cadbury OJL5/2, Prifysgol Birmingham.

Ganwyd Benjamin Davies yn Llangynllo, Sir Aberteifi, ym 1863. Ef oedd yr hynaf o dri o blant. Ymunodd â’r Eastern Telegraph Company ym 1908, gan ddod yn bennaeth yr adran ymchwil cyn ymddeol ym 1922. Bu ei ferch, Gwenhwyfar Davies, yn dysgu yn yr Ysgol Gelf a Chrefft, Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth rhwng 1929 a 1959, a hi a sicrhaodd fod llyfrau nodiadau gwyddonol ei thad yn cael eu rhoi yng ngofal y Llyfrgell Genedlaethol.

Mae Cyfrifiad 1939 yn dangos pwy oedd yn byw yng Nghymru a Lloegr ychydig ar ôl i’r Ail Ryfel Byd ddechrau. Ymgymerwyd â’r arolwg ar 29 Medi 1939 a chafodd ei ddefnyddio i gynhyrchu cardiau adnabod a llyfrau dogni ac i alw pobl i’r lluoedd arfog. Yn ei gofnod ef, mae Benjamin Davies yn rhoi ei alwedigaeth fel ‘Physics applied in Submarines, Electrical Engineer Research…’. Ffynhonnell: Yr Archifau Cenedlaethol, Kew, R39/7555/7554D/017.
Mae Cyfrifiad 1939 yn dangos pwy oedd yn byw yng Nghymru a Lloegr ychydig ar ôl i’r Ail Ryfel Byd ddechrau. Ymgymerwyd â’r arolwg ar 29 Medi 1939 a chafodd ei ddefnyddio i gynhyrchu cardiau adnabod a llyfrau dogni ac i alw pobl i’r lluoedd arfog. Yn ei gofnod ef, mae Benjamin Davies yn rhoi ei alwedigaeth fel ‘Physics applied in Submarines, Electrical Engineer Research…’. Ffynhonnell: Yr Archifau Cenedlaethol, Kew, R39/7555/7554D/017.

Os ydych chi’n aelod o deulu Benjamin neu Gwenhwyfar Davies, byddem yn ddiolchgar pe gallech ddod i gysylltiad.

E-bost: LlongauU@cbhc.gov.uk / UBoat@rcahmw.gov.uk
Ffôn: 01970 621200
Gwefan: https://uboatproject.wales/ / https://prosiectllongauu.cymru/

Mae’r Prosiect Llongau-U bellach yn cynnig cyfle digyffelyb i weld rhai o longddrylliadau’r Rhyfel Byd Cyntaf ar ein gwefan.

Ar blymiad rhithwir, gallwch archwilio modelau rhyngweithiol 3D o’r llongddrylliadau. Wrth i chi nofio o gwmpas y llongau a’u harchwilio o bob ochr, bydd mannau poeth yn eich arwain at nodweddion sydd o ddiddordeb arbennig. Bydd ffenestri neidio-i-fyny yn dangos ffotograffau hanesyddol, cynlluniau neu luniadau o’r llongau, a nodiadau eglurhaol.
https://prosiectllongauu.cymru/plymiad-rhithwir_test/

07/17/2019

guest

Security code *

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments

MYNNWCH Y NEWYDDION DIWEDDARAF AM DREFTADAETH CYMRU

Ymunwch â’r rhestr e-bostio i dderbyn diweddariadau rheolaidd. Mae’n rhad ac am ddim!

Tweets

0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x