Comisiwn Brenhinol Archif & Llyfrgell Bwletin o Ddeunydd Newydd ei Gatalogio – Ionawr 2018

Croeso i’r rhifyn diweddaraf o Fwletin Archifau a Llyfrgell Cofnod Henebion Cenedlaethol Cymru (CHCC). Gellir gweld yr eitemau archifol a’r llyfrau llyfrgell ac erthyglau o gylchgronau yn ein hystafell ddarllen gyhoeddus. Gellir gweld y deunydd archifol ar Coflein hefyd yn www.coflein.gov.uk. Gellir dod o hyd i bob cyhoeddiad yn ein Catalog Llyfrgell ar-lein.

Rydym ar agor i’r cyhoedd ar yr adegau canlynol:
Dydd Llun – Dydd Gwener 09.30 – 16.00,
Dydd Mercher 10.30 – 16.30.
Fe’ch cynghorir i wneud apwyntiad.

Archif

Gwybodaeth Ychwanegol
Deunydd newydd ei gatalogio’n ymwneud â:

• Pen Camlas Aberdâr; Stablau a Chraen
• Traphont ddŵr, yn cyflenwi Gwaith Haearn Pentrebach dros Church Street, Merthyr Tudful
• Cwt Trwsiwr Cychod, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Peiriant Pwyso Cychod, North Road
• Peiriant Pwyso Cychod a Chlwydi’r Loc, Loc Crockherbtown, Rhif 50, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Adeilad Ochr y Gamlas; Eglwys Sant Gwynno, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Pont Reilffordd Caerdydd dros Gamlas Sir Forgannwg, Tongwynlais
• Pont Reilffordd Caerdydd dros Gamlas Sir Forgannwg, Glan-y-llyn
• Craen, Pownd Môr, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Camlas Cyfarthfa, Merthyr Tudful
• Depot House, Navigation Yard, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Pont Ffordd Dyffryn dros Gamlas Gyflenwi Plymouth, Merthyr Tudful
• Cored Fiddler’s Elbow, Afon Taf, Mynwent y Crynwyr
• Camlas Sir Forgannwg
• Swyddfeydd Camlas Sir Forgannwg, Navigation House, Abercynon
• Loc Glandwor Villa, Rhif 28/29, Camlas Sir Forgannwg, Pontypridd
• Pont y Great Western Railway dros Gamlas Sir Forgannwg
• Loc Cyswllt, Rhif 16/17, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Loc Uchaf, Rhif 14/15, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Basn Merthyr, Camlas Sir Forgannwg
• Loc Mynachdy, Rhif 48, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Pont Reilffordd dros Gamlas Sir Forgannwg ym Mhentre-Bach, Pontypridd
• Pont Reilffordd Rhymni dros Gamlas Sir Forgannwg, Ffynnon Taf
• Pont Ffordd dros Gamlas Sir Forgannwg, Old Rhydycar
• Loc Môr, Rhif 52, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Prif Lein Dyffryn Taf a Dolen Llandaf Dyffryn Taf
• Pont llwybr tynnu dros Ddoc Gwaith Haearn Garth, Ffynnon Taf
• Pont llwybr tynnu, Camlas Sir Forgannwg, ar y gorlif i Waith Tunplat Melingriffith
• Warws Williams, Glanfa Orllewinol y Gamlas, Caerdydd
• Odyn Galch Ynys-y-gored, Camlas Sir Forgannwg, Aberfan

Camlas Tennant Castell-nedd, 1937
Cyf. SS2007/001/01 C.434323 NPRN: 91664

Prosiectau Archaeoleg Aeon
Cofnodion digidol yn ymwneud â:

• Cynllun Trydan Dŵr Afon Craig Las, Nantlle, Gwynedd, 2016: Cyfeirnod AAP_037_02
• Neuadd Bodidris, Llandegla, 2016: Cyfeirnod AAP_038_02
• Cynllun Trydan Dŵr Elwy Meadows, Llanelwy, 2016: Cyfeirnod AAP_039_02
• Cynllun Trydan Dŵr Nant Helyg, Abergeirw, Dolgellau, 2016: Cyfeirnod AAP_040_02
• Cynllun Trydan Dŵr Cwm Hesgen, Abergeirw, Dolgellau, 2016: Cyfeirnod AAP_041_02
• Ysgol y Berwyn, Y Bala, Gwynedd, 2016: Cyfeirnod AAP_042_02

Archaeological Perspectives Analysis Consultancy (A.P.A.C. Ltd).
Cofnodion digidol yn ymwneud â:

• 2 Crown Cottages, Tyndyrn, 2012: Cyfeirnod APAC_024
• 5 Church Meadows, Glyngaer, 2015: Cyfeirnod APAC_025
• 6 Castle Mews, Caerllion, 2016: Cyfeirnod APAC_026
• 6 Church Meadows, Glyngaer, 2007: Cyfeirnod APAC_027
• 9-10 Upper Church Street, Cas-gwent, 2012: Cyfeirnod APAC_028
• 13 Park Crescent, Y Fenni, 2011: Cyfeirnod APAC_029
• 18 Tennyson Avenue, Llanwern, 2008: Cyfeirnod APAC_030
• 22 Westgate, Y Bontfaen, 2016: Cyfeirnod APAC_031
• Pont Aaron Brute, 2011: Cyfeirnod APAC_032
• Prosiect trydan dŵr arfaethedig, Afon Angidy, Tyndyrn, 2008: Cyfeirnod APAC_033
• Piblinell arfaethedig ar hyd Afon Angidy, Tyndyrn, 2009: Cyfeirnod APAC_034
• Safle Ffwrnais Abaty Tyndyrn, Tyndyrn, 2007: Cyfeirnod APAC_035
• Tŷ Blackbrook, Ynysgynwraidd, 2016: Cyfeirnod APAC_036
• Gwaith Nwy Aberhonddu, 2007: Cyfeirnod APAC_037
• Cross Street, Caerllion, 2017: Cyfeirnod APAC_038
• Cross Yard, Aberhonddu, 2017: Cyfeirnod APAC_039
• Cwmglo Road, Heolgerrig, 2009: Cyfeirnod APAC_040
• Castell Dinham, Drenewydd Gelli-farch, 2008: Cyfeirnod APAC_041
• Furnace Cottage, Tyndyrn, 2009: Cyfeirnod APAC_042
• Glebe Farm, Maes Ffynnon, Llanbedr, 2005-2007: Cyfeirnod APAC_043
• Goldmine Inn, Sirhywi, 2008: Cyfeirnod APAC_044
• Bwa Hafod (Rheilffordd Clydach), 2011: Cyfeirnod APAC_045
• Capel Cenhadol Isca, Caerllion, 2013: Cyfeirnod APAC_046
• Cynllun Adennill Tir Six Bells, 2010: Cyfeirnod APAC_047
• Llangamarch, 2017: Cyfeirnod APAC_048
• St Maelog, Forge Row, Maesgwartha, Gilwern, 2008: Cyfeirnod APAC_049
• Melrose, Ynysgynwraidd, 2008: Cyfeirnod APAC_050
• Merthyr Road, Princetown, Tredegar, 2007: Cyfeirnod APAC_051
• Mill Tavern, Coed Eva, Cwmbrân, 2012: Cyfeirnod APAC_052
• Llanfair Old Barn, Powys, 2005: Cyfeirnod APAC_053
• The Old Corn Mill, Gofilon, 2010: Cyfeirnod APAC_054
• The Old Sunday School Barn, Saint-y-brid, Netherwent, Caldicot, 2009: Cyfeirnod APAC_055
• Pound Cottage, Caer-went, 2015: Cyfeirnod APAC_056
• Oystercatcher Inn, Trelales, 2016: Cyfeirnod APAC_057
• Silver Lane, Crucywel, 2009: Cyfeirnod APAC_058
• Spring Villa, Tryleg, 2011: Cyfeirnod APAC_059
• Vale Forge, Y Bontfaen, 2016: Cyfeirnod APAC_060
• Vale Forge, Y Bontfaen, 2016: Cyfeirnod APAC_061
• Ysgol Gymraeg, Brynmawr, 2012: Cyfeirnod APAC_062

Y Casgliad Cofnodi Brys: Cyfeirnod ERC2018_001
Cofnod ffotograffig, gyda chynllun llawr, yn ymwneud â New Inn, Pwllmeurig. Cynhyrchwyd gan Total Design Ltd, a rhoddwyd ar adnau gyda CHCC fel amod caniatâd cynllunio.
Dyddiadau a gwmpesir: 2017

Y Casgliad Rhoddion Digidol Cyffredinol: Cyfeirnod DD2018_001
Ffotograffau lliw yn ymwneud â Dôl-llys
Dyddiadau a gwmpesir: 2017

Casgliad Camlas Sir Forgannwg
Casgliad o ddeunydd, yn cynnwys nodiadau, llungopïau o ddeunydd gwreiddiol, adysgrifau a gohebiaeth, wedi’u hysgrifennu / eu rhoi wrth ei gilydd gan Charles Hadfield; ynghyd â thablau a thrawsgrifiadau perthnasol

Golwg o’r de-ddwyrain, pont llwybr tynnu ar Gamlas Sir Forgannwg, Melingriffith
DS2014_484_003 C.596873 NPRN: 34425

Ffotograffiaeth Ddigidol yr Ymchwilwyr
Arolygon ffotograffig o:

• Castell Penrhyn, Bangor, 2017: Cyfeirnod DS2018_001
• Castell Cas-gwent: Cyfeirnod DS2018_002
• Pont Ffordd Cas-gwent: Cyfeirnod DS2018_003
• Pont Grog Conwy: Cyfeirnod DS2018_004
• Pont Grog Conwy, Bwthyn y Ceidwad: Cyfeirnod DS2018_005

Manylion Gwerthu Jackson-Stops: Cyfeirnod JSS
Casgliad o Fanylion Gwerthu yn ymwneud yn bennaf ag eiddo a werthwyd gan Jackson Stops. Maent hwy’n cofnodi adeiladau unigol, ystadau bach a rhannau pellennig ystadau mwy a werthwyd.
Dyddiadau a gwmpesir: 1935-1965

Ffeiliau Safle’r CHC
Deunydd newydd ei gatalogio yn ymwneud â:

• Anchor Patent Fuel Works, Gabalfa
• Custom House, Glanfa Ddwyreiniol y Gamlas, Caerdydd
• Depot House, Navigation Yard, Camlas Sir Forgannwg, Abercynon
• Camlas Gyswllt, Doc Dwyreiniol Bute, Caerdydd
• Basn Merthyr, Camlas Sir Forgannwg
• Pont-y-glyn
• Fferi Lo Afon Taf, Glan-bad
• Warysau Royal Stuart, ar bownd y loc môr, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Pownd Môr, Camlas Sir Forgannwg, Caerdydd
• Loc Ffynnon Taf, Rhif 38, Tŷ Loc a Stablau, Camlas Sir Forgannwg
• Y Sgwâr, Tongwynlais
• Pont llwybr tynnu dros Ddoc Gwaith Haearn Garth, Ffynnon Taf, Camlas Sir Forgannwg
• Pont llwybr tynnu dros Gamlas Sir Forgannwg, ger Gwaith Tunplat Melingriffith

Casgliad Peter M. Reid: Cyfeirnod PMR
Casgliad o fanylion gwerthu, nodiadau, allbrintiau, llyfrynnau a deunydd amrywiol yn ymwneud â phlastai yng Nghymru
Dyddiadau a gwmpesir: 1965-1990

Llyfrau

• Bennett, Tom. 2018. Ty Gwyn and the bronze bell wreck. Hunangyhoeddedig.
• Biebrach, Rhianydd. 2017. Church monuments in South Wales, c. 1200-1547. The Boydell Press: Martlesham.
• Carr, A.D. The gentry of North wales in the later Middle Ages. University of Wales Press: Cardiff.
• Carradice, Phil and Breverton, Terry. 2007. Welsh sailors of the Second World War. Glyndŵr Publishing: Cowbridge.
• Carradice, Phil and MacCallum, Roger. 2014. Pembroke Dock 1814-201 : a bicentennial look back. Amberley: Stroud.
• David, Penny. 2017. Rooted in History: Celebrating Carmarthenshire’s Parks & Gardens. Fern Press: Lampeter.
• Ellwood, David. Yarns from the ropeworks: a history and memoir. The Tools and Trades History  Society: United Kingdom.
• St.Davids, J. Viscount. 1966. The Watney book of inland cruising. Queen Anne Press:  London.
• Hadfield, Charles and Streat, Michael. Holiday cruising on inland waterways. David & Charles: Newton Abbot.
• Hankinson, John. 1974. Canal cruising. Ward Lock: London.
• Harvey, John. 1955. Old Buildings – Problem and Challenge. Reprinted from the Transactions of the Ancient Monuments Society, New Series, Vol.II, 1954, Pp.35-43. [London]: Ancient Monuments Society.
• Hemmings, Andrew. 2017. Secret Newport. Amberley: Stroud.
• Hewett, Cecil A.. 1978. Anglo-Saxon Carpentry ; Reprinted from Anglo-Saxon England 7. Cambridge: Cambridge University Press.
• Holt, Peter. 2017. The Resurgam submarine: ‘a project for annoying the enemy’. Archaeopress: Oxford.
• Jermy, Roger.C. c1981. The Storeton tramway. AvonAnglia: Weston-super- Mare.
• Langford, J. Ian. 1974. A towpath guide to the Staffordshire and Worcestershire Canal. Goose Publishing: Cambridge.
• Lewis, DavidT,R. 2017. A History of The Edwinsford and Clovelly Communities. Carmartnenshire: David T.R. Lewis.
• Manco, Jean. 2015. Blood of the Celts : the new ancestral story. Thames & Hudson: London.
• Parkin, E. W. 1984. The Ancient Cinque Port of Sandwich. Allbrint o Archaeologia Cantiana. Volume C. Kent: Kent Archaeological Society.
• Parkin, E. W. 1985. The Medieval Origins of Wye College. Reprinted from Archaeologia Cantiana. Volume CII. Kent: Kent Archaeological Society.
• Parkin, E. W. 1986. Newington, Near Hythe: The Threatened Village. Historic Buildings affected by the Channel Tunnel. Allbrint o Archaeologia Cantiana. Volume CIII. Kent: Kent Archaeological Society.
• Parkin, E. W. 1989. Barham: The Old Aisled House. Allbrint o Archaeologia Cantiana. Volume CVII. Kent: Kent Archaeological Society.
• Powell, Edward. 2017. The History and Antiquities of the Parish of Llanfair Dyffryn Clwyd. [Wales?]: [republished by kind permission of the descendents of Edward Powell]
• Smith,  Royston. 2017. Brithdir : Yesteryear in an upper Rhymney Valley community. Gelligaer Publishing: Newbridge.
• Wakeling, Christopher. 2017. Chapels of England : buildings of Protestant nonconformity. English Heritage: Swindon.
• Walton, James. 1974. Peter van Zyl’s Farm on the Oliphant’s River ; Allbrint o Africana Notes and News, March 1974, Vol. 21, No. 1, Tt.33-9. Johannesburg ; Africana Museum: Africana Society.

Cyfnodolion

• Antiquity Vol. 91, No.360 (Rhagfyr 2017)
• The Building Conservation Directory Vol.25 (2018)
• Buildings & Landscapes Vol.21, No.2 (Hydref 2014)
• Buildings & Landscapes Vol.24, No.1 (Gwanwyn 2017)
• Buildings & Landscapes Vol 24, No.2 (Hydref 2017)
• Current Archaeology No. 334 (Ionawr 2018)
• Essex Historic Buildings Group Newsletter No.1 (Ionawr 2018)
• The Georgian Issue 2 (Hydref 2017)
• Mausolus  Winter Bulletin (2017/2018)
• Railway and Canal Historical Society Bulletin No.471 (Ionawr-Chwefror 2018)
• Studia Celtica Vol. 51 (2017)
• Talyllyn News No. 256 (Rhagfyr 2017)
• Welsh Historic Gardens Trust Bulletin Issue. 74 (Hydref 2017)
• Welsh Mills Society Newsletter No.130 (Ionawr 2018)
• The Welsh Railways Archive Vol.6, No.6 (Tachwedd 2017)
• Welsh Railways Circle Newsletter No.153 (Gaeaf 2017)

Camlas Brycheiniog a’r Fenni
Cyf. DRS220 C.416991 NPRN: 85124

Cysylltwch â ni

Os oes gennych unrhyw sylwadau neu ymholiadau, mae croeso i chi gysylltu â ni:

Gwasanaeth Llyfrgell ac Ymholiadau CHCC
Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru
Ffordd Penglais
Aberystwyth
Ceredigion SY23 3BU

Ffôn: +44 (0)1970 621200
Ffacs: +44 (0)1970 627701
E-bost: chc.cymru@cbhc.gov.uk
Gwefan: cbhc.gov.uk

February 2, 2018