
Comisiwn Brenhinol Archif & Llyfrgell Bwletin o Ddeunydd Newydd ei Gatalogio – Medi 2019
Croeso i’r rhifyn diweddaraf o Fwletin Archifau a Llyfrgell Cofnod Henebion Cenedlaethol Cymru (CHCC). Gellir gweld yr eitemau archifol a’r llyfrau llyfrgell ac erthyglau o gylchgronau yn ein hystafell ddarllen gyhoeddus. Gellir gweld y deunydd archifol ar Coflein hefyd yn coflein.gov.uk. Gellir dod o hyd i bob cyhoeddiad yn ein Catalog Llyfrgell ar-lein.
Rydym ar agor i’r cyhoedd ar yr adegau canlynol:
Dydd Llun – Dydd Gwener 09.30 – 16.00,
Dydd Mercher 10.30 – 16.30.
Fe’ch cynghorir i wneud apwyntiad.
Archifau

Archifau Prosiect Archaeoleg Cymru / Archaeology Wales
Archifau prosiect yn ymwneud â:
- Ysgubor Ddyrnu Bryn Gwylan, Llangernyw, 2017-2018: Cyfeirnod AWP_352
- Bryn Ysguboriau, Llanelidan, 2018: Cyfeirnod AWP_353
Archifau Arolwg Bristol and Region Archaeological Services
Archifau prosiect yn ymwneud â:
- Ysgol Gynradd Rogiet, Sir Fynwy, 2008: Cyfeirnod BRAS034
- Llynfi Road, Maesteg, De Cymru, 2005-2009: Cyfeirnod BRAS037
- Safle Marchnad Wartheg Casnewydd, 2009: Cyfeirnod BRAS038
Casgliad Cadw o Negatifau Lliw 35mm o Adeiladau Rhestredig: Cyfeirnod CLBN
Negatifau lliw, wedi’u tynnu gan Cadw yn ystod ei raglen o ail-arolygu adeiladau rhestredig, yn ymwneud ag adeiladau yng nghymunedau Cymru.
Dyddiadau a gwmpesir: 1980-2010
Y Casgliad Cofnodi Brys
Arolwg ffotograffiaeth ddigidol, a deunydd cysylltiedig, yn ymwneud â:
- Fron Deg, Caergeiliog, Ynys Môn, 2019: Cyfeirnod ERC2019_011
- Tywyll Nodwydd, Pennal, 2019: Cyfeirnod ERC2019_012
Casgliad Cyngor Sir y Fflint
- Arolygon ffotograffiaeth liw yn ymwneud ag adeiladau amrywiol, yn Sir y Fflint gan mwyaf, 1998: Cyfeirnod FCCC/04/14
Y Casgliad Rhoddion Digidol Cyffredinol
Ffotograffau digidol yn ymwneud â:
- Doc Penfro a dynnwyd gan y Llu Awyr Brenhinol ym 1943 – copïau o brintiau, 2019: Cyfeirnod DD2019_009
- Lluniau o gladdau tatws ym Mhen y Garreg, 2019: Cyfeirnod DD2019_010

Ffotograffiaeth Ddigidol yr Ymchwilwyr
- Awyrluniau CBHC, wedi’u tynnu yn ystod sychder 2018: Cyfeirnodau DS2019_043 – DS2019_047
Awyrluniau Digidol Arosgo Lliw CBHC
Awyrluniau, wedi’u tynnu yn ystod sychder 2018: Cyfeirnodau AP2019_937-AP2019_988
Archifau Prosiect Wessex Archaeology
Archifau prosiect yn ymwneud â:
- Archfarchnad Lidl, Ffordd Parc Ynysderw, Pontardawe, 2016: Cyfeirnod WAP_14
- Fferm Wynt Gorllewin Coedwig Brechfa, Pontardawe, 2016: Cyfeirnod WAP_15
- Ysgol Uwchradd Glyn Derw, Caerdydd, 2017: Cyfeirnod WAP_16
- Bryn Cynau Isaf, Cwm-ffrwd, Sir Gâr, 2017: Cyfeirnod WAP_17
- Black Rock Road, Porth Sgiwed, Sir Fynwy, 2018: Cyfeirnod WAP_18

Llyfrau
- Mae ein holl lyfrau a chylchgronau wedi’u cofnodi yng Nghatalog Llyfrgell y Comisiwn Brenhinol a gellir eu gweld yn ein Llyfrgell ac Ystafell Ymchwil.
- Adams, Philip a Davies, Martin. 2018. Re-shaping rail in south Wales: The railways of Briton Ferry and district – past, present and future. Ludlow: Philip Adams and Martin Davies.
- Barnatt, John. 2019. The archaeology of underground mines and quarries in England. Swindon: Historic England.
- Comeau, Rhiannon a Seaman, Andy. 2019. Living off the land: Agriculture in Wales c.400-1600 A.D. Oxford: Oxbow Books.
- Coulis, Anthony. 2019. The slate industry. Stroud: Amberley.
- Fisk, Stephen. 2018. Abandoned villages. Stroud: Amberley.
- Grigg, Erik. 2018. Warfare, raiding and defence in early Medieval Britain. Ramsbury: The Crowood Press.
- Guise, Richard a Webb, James. 2018. Characterising neighbourhoods: exploring local assets of community significance. Abingdon: Routledge.
- Jones, Andrew Meirion a Diaz-Guardamino, Marta. 2019. Making a mark: image and process in Neolithic Britain and Ireland. Oxford: Oxbow Books.
- Rollason, David. 2019. Princes of the Church: Bishops and their palaces. London: Routledge.
- Winchester, Angus. 2016. Dry stone walls. Stroud: Amberley.
Gwahanlithiau o Lyfrgell y Grŵp Pensaernïaeth Werinol
- Aalen, F.H.A. 1967. Furnishings of Traditional Houses in the Wicklow Hills, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 13, tt. 61-68. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Alcock, Nathaniel W. 1978. Vernacular Architecture: Historical Evidence and Historical Problems, gwahanlith o The Proceedings of the 1975 Winterthur Conference, Norton (U.S.A.), tt. 109-120. Charlottesville: University Press.
- Baumgarten, Karl. Bericht über die Teilnahme an zwei Hausforgchertagungen in England (Report on Two Vernacular Group Meetings Attended in England in 1976 and 1977), draff gan yr awdur, t.19.
- Crawford, W.H.; Gailey, Alan. 1981. Ulster and Industrial Archaeology gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 27, tt. 81-87. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Drinkwater, Norman. 1949. The Old Market Hall, Hereford, gwahanlith o The Woolhope Naturalists Field Club Papers, tt. 1-13. Woolhope Naturalists Field Club.
- Fletcher, J.M. 1970. Radiocarbon Dating of Medieval, Timber-Framed Cruck Cottages, gwahanlith bennod o UCLA Center for Medieval and Renaissance Studies Contributions: IV: Scientific Methods in Medieval Archaeology, gol. gan Rainer Berger, tt. 141-157. Berkeley: University of California Press.
- Gailey, Alan. 1976. The Housing of the Rural Poor in Nineteenth-Century Ulster, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 22, tt. 34-58. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Gailey, Alan. 1984. Introduction and Spread of the Horse-Powered Threshing Machine to Ulster’s Farms in the Nineteenth Century: Some Aspects, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 30, tt. 37-54. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- McCourt, Desmond; Evans, E. Estyn. 1968. A Late Seventeenth-Century Farmhouse at Shantallow, near Londonderry, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 14, tt. 14-23. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Meirion-Jones, Gwyn I. 1979. The Bed-outshot in Brittany, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 25, tt. 29-53. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Nattrass, Mary. 1958. Witch Posts and Early Dwellings in Cleveland, gwahanlith o The Yorkshire Archaeological Journal, Cyfrol 39, tt. 136-146. Wakefield: West Yorkshire Printing Co. Limited.
- Ó Danachair, Caoimhín. 1956. Three Types of Houses, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 2, tt. 22-26. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Ó Danachair, Caoimhín. 1968. A Timber-framed House near Slane, County Meath, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 14, tt. 24-27. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Pacey, A.J. 1966. Ornamental Porches of Mid-Seventeenth Century Halifax, gwahanlith o The Yorkshire Archaeological Journal, Cyfrol 41, tt. 455-464. Wakefield: West Yorkshire Printing Co. Limited.
- Pexton, Frank a McCann, John. 2010. A Columbarium at Overbury Church, gwahanlith o Transactions of the Worcestershire Archaeological Society, Cyfrol 22, tt. 97-104. Worcester: Worcestershire Archaeological Society.
- Robinson, Philip. 1979. Vernacular Housing in Ulster in the Seventeenth Century, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 25, tt. 1-28. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Robinson, Philip. 1982. A Water-Mill Built in 1615 by The Drapers’ Company at Moneymore, County Londonderry, gwahanlith o Ulster Folklife, Cyfrol 28, tt. 49-55. Holywood: Ulster Folk and Transport Museum.
- Smith, J.T. 1970. The Reliability of Typological Dating of Medieval Roofs, gwahanlith bennod o UCLA Center for Medieval and Renaissance Studies Contributions: IV: Scientific Methods in Medieval Archaeology, gol. gan Rainer Berger, tt. 239-269. Berkeley: University of California Press.
- Whinney, Richard. 1982. “all that capital messuage called Wickham Place”: A brief account of the excavation and research on the manor house at Wickham, Hampshire, 1975-1980, Winchester Archaeology Office Report Number One, tt. 2-28. Winchester: City of Winchester.
- Wood, Charles B. 1965. A Survey and Bibliography of Writings on English and American Architectural Books Published before 1895, o Winterthur Portfolio II, tt. 127-137. Wilmington: Winterthur Museum.
Cyfnodolion
- Antiquity Cyfrol 093 (Rhan 368, Ebrill 2019; Rhan 369, Mehefin 2019 a Rhan 370, Awst 2019).
- Archaeologia Cambrensis Cyfrol 168 (2019).
- Architects’ Journal Cyfrol 246 (Rhan18, 26/09/2019).
- Architects’ Journal Specification Medi (2019).
- Cartographic Journal Cyfrol56 (Rhif 3, Awst 2019).
- Cartographiti Cyfrol96 (Hydref 2019).
- Chapels Society Newsletter Cyfrol72 (Medi 2019).
- Current Archaeology Cyfrol355 (Hydref 2019).
- Current World Archaeology Cyfrol97 (Hydref/Tachwedd 2019).
- Essex Historic Buildings Group Newsletter Rhif 6 (Medi 2019).
- Gower Society Newsletter Hydref (2019).
- Newyddlen Cymdeithas Melinau Cymru / Welsh Mills Society Newsletter Cyfrol137 (Hydref 2019).
- Railway and Canal Historical Society Bulletin Cyfrol 481 (Medi 2019).
- Talyllyn News Cyfrol263 (Medi 2019).
- Touchstone (2019).
Cylchgronau: Ymwybyddiaeth Gyfredol
- Current Archaeology Cyfrol 355 (Hydref 2019), t.8 darganfyddiadau newydd o gerbyd-gladdiad Sir Benfro. T.65 ‘Sherds’ – dyddio coed yw hynafol, gan gyfeirio at Ywen Llangernyw yn Eryri.
- Ffilm newydd: Inside Ty Pawb, AJ Retrofit of the Year: enwyd canolfan gymuned Featherstone Young yn Wrecsam yn ‘AJ Retrofit of the Year’ ym mis Medi 2019.

Cysylltwch â ni
Os oes gennych unrhyw sylwadau neu ymholiadau, mae croeso i chi gysylltu â ni:
Gwasanaeth Llyfrgell ac Ymholiadau CHCC
Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru
Ffordd Penglais
Aberystwyth
Ceredigion SY23 3BU
Ffôn: +44 (0)1970 621200
Ffacs: +44 (0)1970 627701
E-bost: chc.cymru@cbhc.gov.uk
Gwefan: cbhc.gov.uk
Croesewir gohebiaeth yn y Gymraeg a’r Saesneg | Correspondence welcomed in Welsh and English
10/08/2019